TEMEL ÇUKURUNDAN SUYUN BOŞALTILMASI
A – YÜZEY AKIŞI
a) drenaj hendeği
b) batardo
c) kaplama
B – YERALTI SUYU
a) çukurdan su boşaltma
b) kuyu sondası
c) vakum kuyusu
d) elektro osmoz
Zeminlerin Sıkıştırılması (Kompaksiyon)
Kuru birim hacim ağırlığının standart enerji uygulaması ile en uygun su muhtevasında (optimum) alabileceği en yüksek değere getirilmesi.
Sıkıştırmanın Etkileri
1.Kayma direnci yükselir,
2.Sıkışabilirliği azalır,
3.Geçirimliliği düşer,
4.Şişme-büzülme davranışı kontrol altına alınabilir,
5.Aşınabilirliği azalır veya gecikir,
6.Sıvılaşma yeteneği kaybolabilir,
7.Dondan aşırı etkilenmez.
Sıkıştırmayı Etkileyen Özellikler
1)Zeminin türü (kum, kil),
2)Dane dağılımı (Dmax, cu, cr),
3)Kıvam limitleri (wL, wp),
4)Boşluk suyu kimyası (pH, tuzluluk),
5)Hava sıcaklığı (donma)
Sıkıştırma Enerjisi
Proctor’un öngördüğü standart enerji, arazide 20-30 cm
kalınlıkta serilen dolgu gereci üzerinden 12 kez
geçirilen 20 ton ağırlıkta çift tamburlu titreşimsiz keçi
ayağının getirdiği yaklaşık 12400 ft.lb/ft3 düzeyine
karşılıktır.
Günümüz standardları da 593 kNm/m3 eşdeğeri bu
enerjiyi “standard” sıkıştırma enerjisi olarak kabul
etmekle birlikte, gelişen teknolojiye paralel olarak daha
yüksek enerji düzeyleri, ve ayrıca titreşimle sıkıştırma
yöntemleri uygulamaya girmiştir.
TS 1900-1/2006,
İnşaat Mühendisliğinde Zemin Laboratuvar Deneyleri
Bölüm 1: Fiziksel Özelliklerin Tayini
5. Deneyler
5.2 Zemin Sıkıştırma Deneyleri
5.2.1. Deney 7: Zeminde kuru birim hacim ağırlık-su muhtevası bağıntısının 2.5 kg’
lık tokmakla elde edilmesi. (Standart Sıkıştırma - Standart Kompaksiyon -
Standart Proktor)
5.2.2. Deney 8: Zeminde kuru birim hacim ağırlık-su muhtevası bağıntısının 4.5 kg’
lık tokmakla elde edilmesi. (Ağır Kompaksiyon - Modifiye Proktor)
5.2.3. Deney 9: Daneli zeminde kuru birim hacim ağırlık-su muhtevası bağıntısının
titreşimli tokmakla elde edilmesi.
LABORATUVARDA SIKIŞTIRMA
Zemin veya dolgu malzemeleri farklı su muhtevalarında (wn=Mw/Ms) bulunabilir.
Su muhtevası düştükçe zemin kuru hale doğru yaklaşır.
Bir baraj veya yol dolgusu yapılırken serilen malzemenin çok iyi sıkışması
istenir.
Zeminin veya malzemenin öyle bir su muhtevası vardır ki bu su muhtevasında
zemin maksimum sıkışma sağlar.
Bu su muhtevasının üstünde veya altında istenen sıkışma sağlanamaz. Bundan
dolayı bu noktaya optimum su muhtevası denir.
Bir zemin optimum su muhtevasında sıkıştırıldığında maksimum kuru birim
hacim ağırlık (rk=rn/(1+w)) elde edilmiş olur. Yani bu durumda eldeki hacme en
fazla dane sıkıştırılmış olur.
Bir zeminin optimum su muhtevası ve maksimum kuru birim hacim ağırlığını
bulmak için en az 5 adet numune farklı su muhtevalarında hazırlanarak
TS1900/2006 uyarınca uygun sıkıştırma deneyi yapılır.
A – YÜZEY AKIŞI
a) drenaj hendeği
b) batardo
c) kaplama
B – YERALTI SUYU
a) çukurdan su boşaltma
b) kuyu sondası
c) vakum kuyusu
d) elektro osmoz
Zeminlerin Sıkıştırılması (Kompaksiyon)
Kuru birim hacim ağırlığının standart enerji uygulaması ile en uygun su muhtevasında (optimum) alabileceği en yüksek değere getirilmesi.
Sıkıştırmanın Etkileri
1.Kayma direnci yükselir,
2.Sıkışabilirliği azalır,
3.Geçirimliliği düşer,
4.Şişme-büzülme davranışı kontrol altına alınabilir,
5.Aşınabilirliği azalır veya gecikir,
6.Sıvılaşma yeteneği kaybolabilir,
7.Dondan aşırı etkilenmez.
Sıkıştırmayı Etkileyen Özellikler
1)Zeminin türü (kum, kil),
2)Dane dağılımı (Dmax, cu, cr),
3)Kıvam limitleri (wL, wp),
4)Boşluk suyu kimyası (pH, tuzluluk),
5)Hava sıcaklığı (donma)
Sıkıştırma Enerjisi
Proctor’un öngördüğü standart enerji, arazide 20-30 cm
kalınlıkta serilen dolgu gereci üzerinden 12 kez
geçirilen 20 ton ağırlıkta çift tamburlu titreşimsiz keçi
ayağının getirdiği yaklaşık 12400 ft.lb/ft3 düzeyine
karşılıktır.
Günümüz standardları da 593 kNm/m3 eşdeğeri bu
enerjiyi “standard” sıkıştırma enerjisi olarak kabul
etmekle birlikte, gelişen teknolojiye paralel olarak daha
yüksek enerji düzeyleri, ve ayrıca titreşimle sıkıştırma
yöntemleri uygulamaya girmiştir.
TS 1900-1/2006,
İnşaat Mühendisliğinde Zemin Laboratuvar Deneyleri
Bölüm 1: Fiziksel Özelliklerin Tayini
5. Deneyler
5.2 Zemin Sıkıştırma Deneyleri
5.2.1. Deney 7: Zeminde kuru birim hacim ağırlık-su muhtevası bağıntısının 2.5 kg’
lık tokmakla elde edilmesi. (Standart Sıkıştırma - Standart Kompaksiyon -
Standart Proktor)
5.2.2. Deney 8: Zeminde kuru birim hacim ağırlık-su muhtevası bağıntısının 4.5 kg’
lık tokmakla elde edilmesi. (Ağır Kompaksiyon - Modifiye Proktor)
5.2.3. Deney 9: Daneli zeminde kuru birim hacim ağırlık-su muhtevası bağıntısının
titreşimli tokmakla elde edilmesi.
LABORATUVARDA SIKIŞTIRMA
Zemin veya dolgu malzemeleri farklı su muhtevalarında (wn=Mw/Ms) bulunabilir.
Su muhtevası düştükçe zemin kuru hale doğru yaklaşır.
Bir baraj veya yol dolgusu yapılırken serilen malzemenin çok iyi sıkışması
istenir.
Zeminin veya malzemenin öyle bir su muhtevası vardır ki bu su muhtevasında
zemin maksimum sıkışma sağlar.
Bu su muhtevasının üstünde veya altında istenen sıkışma sağlanamaz. Bundan
dolayı bu noktaya optimum su muhtevası denir.
Bir zemin optimum su muhtevasında sıkıştırıldığında maksimum kuru birim
hacim ağırlık (rk=rn/(1+w)) elde edilmiş olur. Yani bu durumda eldeki hacme en
fazla dane sıkıştırılmış olur.
Bir zeminin optimum su muhtevası ve maksimum kuru birim hacim ağırlığını
bulmak için en az 5 adet numune farklı su muhtevalarında hazırlanarak
TS1900/2006 uyarınca uygun sıkıştırma deneyi yapılır.
 |
| sıkıştırma deneyleri,kompaksiyon,zemin sıkıştırması,kompaksiyon |
Yazar: İkü İnşaat Blog
0 yorum :
Yorum Gönder